Add parallel Print Page Options

Son minn, hafir þú gengið í ábyrgð fyrir náunga þinn, hafir þú gengið til handsala fyrir annan mann,

hafir þú ánetjað þig með orðum munns þíns, látið veiðast með orðum munns þíns,

þá gjör þetta, son minn, til að losa þig _ því að þú ert kominn á vald náunga þíns _ far þú, varpa þér niður og legg að náunga þínum.

Lát þér eigi koma dúr á auga, né blund á brá.

Losa þig eins og skógargeit úr höndum hans, eins og fugl úr höndum fuglarans.

Far þú til maursins, letingi! skoða háttu hans og verð hygginn.

Þótt hann hafi engan höfðingja, engan yfirboðara eða valdsherra,

þá aflar hann sér samt vista á sumrin og dregur saman fæðu sína um uppskerutímann.

Hversu lengi ætlar þú, letingi, að hvílast? hvenær ætlar þú að rísa af svefni?

10 Sofa ögn enn, blunda ögn enn, leggja saman hendurnar ögn enn til að hvílast!

11 Þá kemur fátæktin yfir þig eins og ræningi og skorturinn eins og vopnaður maður.

12 Varmenni, illmenni er sá, sem gengur um með fláttskap í munni,

13 sem deplar augunum, gefur merki með fótunum, bendir með fingrunum,

14 elur fláræði í hjarta sínu, upphugsar ávallt illt, kveikir illdeilur.

15 Fyrir því mun ógæfa skyndilega yfir hann koma, snögglega mun hann sundurmolast og engin lækning fást.

16 Sex hluti hatar Drottinn og sjö eru sálu hans andstyggð:

17 drembileg augu, lygin tunga og hendur sem úthella saklausu blóði,

18 hjarta sem bruggar glæpsamleg ráð, fætur sem fráir eru til illverka,

19 ljúgvottur sem lygar mælir, og sá er kveikir illdeilur meðal bræðra.

20 Varðveit þú, son minn, boðorð föður þíns og hafna eigi viðvörun móður þinnar.

21 Fest þau á hjarta þitt stöðuglega, bind þau um háls þinn.

22 Þegar þú ert á gangi, þá leiði þau þig, þegar þú hvílist, vaki þau yfir þér, og þegar þú vaknar, þá ræði þau við þig.

23 Því að boðorð er lampi og viðvörun ljós og agandi áminningar leið til lífsins,

24 með því að þær varðveita þig fyrir vondri konu, fyrir hálli tungu hinnar lauslátu.

25 Girnst eigi fríðleik hennar í hjarta þínu og lát hana eigi töfra þig með augnahárum sínum.

26 Því að skækja fæst fyrir einn brauðhleif, og hórkona sækist eftir dýru lífi.

27 Getur nokkur borið svo eld í barmi sínum, að föt hans sviðni ekki?

28 Eða getur nokkur gengið á glóðum án þess að brenna sig á fótunum?

29 Svo fer þeim, sem hefir mök við konu náunga síns, enginn sá kemst klakklaust af, sem hana snertir.

30 Fyrirlíta menn eigi þjófinn, þó að hann steli til þess að seðja hungur sitt?

31 Og náist hann, verður hann að borga sjöfalt, verður að láta allar eigur húss síns.

32 En sá sem drýgir hór með giftri konu, er vitstola, sá einn gjörir slíkt, er tortíma vill sjálfum sér.

33 Högg og smán mun hann hljóta, og skömm hans mun aldrei afmáð verða.

34 Því að afbrýði er karlmanns-reiði, og hann hlífir ekki á hefndarinnar degi.

35 Hann lítur ekki við neinum bótum og friðast eigi, þótt þú ryðjir í hann gjöfum.

Warnings Against Folly

My son,(A) if you have put up security(B) for your neighbor,(C)
    if you have shaken hands in pledge(D) for a stranger,
you have been trapped by what you said,
    ensnared by the words of your mouth.
So do this, my son, to free yourself,
    since you have fallen into your neighbor’s hands:
Go—to the point of exhaustion—[a]
    and give your neighbor no rest!
Allow no sleep to your eyes,
    no slumber to your eyelids.(E)
Free yourself, like a gazelle(F) from the hand of the hunter,(G)
    like a bird from the snare of the fowler.(H)

Go to the ant, you sluggard;(I)
    consider its ways and be wise!
It has no commander,
    no overseer or ruler,
yet it stores its provisions in summer(J)
    and gathers its food at harvest.(K)

How long will you lie there, you sluggard?(L)
    When will you get up from your sleep?
10 A little sleep, a little slumber,
    a little folding of the hands to rest(M)
11 and poverty(N) will come on you like a thief
    and scarcity like an armed man.

12 A troublemaker and a villain,
    who goes about with a corrupt mouth,
13     who winks maliciously with his eye,(O)
    signals with his feet
    and motions with his fingers,(P)
14     who plots evil(Q) with deceit in his heart—
    he always stirs up conflict.(R)
15 Therefore disaster will overtake him in an instant;(S)
    he will suddenly(T) be destroyed—without remedy.(U)

16 There are six things the Lord hates,(V)
    seven that are detestable to him:
17         haughty eyes,(W)
        a lying tongue,(X)
        hands that shed innocent blood,(Y)
18         a heart that devises wicked schemes,
        feet that are quick to rush into evil,(Z)
19         a false witness(AA) who pours out lies(AB)
        and a person who stirs up conflict in the community.(AC)

Warning Against Adultery

20 My son,(AD) keep your father’s command
    and do not forsake your mother’s teaching.(AE)
21 Bind them always on your heart;
    fasten them around your neck.(AF)
22 When you walk, they will guide you;
    when you sleep, they will watch over you;
    when you awake, they will speak to you.
23 For this command is a lamp,
    this teaching is a light,(AG)
and correction and instruction
    are the way to life,(AH)
24 keeping you from your neighbor’s wife,
    from the smooth talk of a wayward woman.(AI)

25 Do not lust in your heart after her beauty
    or let her captivate you with her eyes.

26 For a prostitute can be had for a loaf of bread,
    but another man’s wife preys on your very life.(AJ)
27 Can a man scoop fire into his lap
    without his clothes being burned?
28 Can a man walk on hot coals
    without his feet being scorched?
29 So is he who sleeps(AK) with another man’s wife;(AL)
    no one who touches her will go unpunished.

30 People do not despise a thief if he steals
    to satisfy his hunger when he is starving.
31 Yet if he is caught, he must pay sevenfold,(AM)
    though it costs him all the wealth of his house.
32 But a man who commits adultery(AN) has no sense;(AO)
    whoever does so destroys himself.
33 Blows and disgrace are his lot,
    and his shame will never(AP) be wiped away.

34 For jealousy(AQ) arouses a husband’s fury,(AR)
    and he will show no mercy when he takes revenge.
35 He will not accept any compensation;
    he will refuse a bribe, however great it is.(AS)

Footnotes

  1. Proverbs 6:3 Or Go and humble yourself,